HUKUK

Bitcoin ile Alınan JPEG Dosyası

Bu JPEG resim 69.3 milyon dolara satıldı! Evet, yanlış duymadınız. Bir kişi 2000 araba ya da 200 ev ya da 20 ada alabileceği bir fiyatı bu dijital resim dosyasını satın almak için harcadı. Peki neden? Bu kişi ya çok çılgın ya da hepimizden daha akıllı! Acaba bu resimde bizim ilk bakışta göremediğimiz gizli bir özellik mi var? Birlikte inceleyelim. Resmin altındaki “super zoom” özelliğini kullanarak ayrıntıları görmeye çalışalım. Bu 21069 x 21069 piksel ölçülerindeki büyük resim başka küçük resimlerden oluşuyor. İçinde bir sürü çizim, eskiz, illüstrasyon var. Bazıları güzel, bazıları sıradan gibi gözüküyor. Aralarda popüler kültüre yapılmış göndermeler göze çarpıyor: Pikachu, Michael Jackson, bol bol Yoda ve Star Wars… Yine de sizce küçük küçük resimlerden oluşturulmuş bu kolaj bu kadar değerli olabilir mi? Bir de yapana bakalım. Eser sahibi olarak “Beeple” adında 1981 doğumlu bir kişiyi görüyoruz. Asıl adı Mike Winkelmann olan bir grafik tasarımcı bu kişi… 1 Mayıs 2007’de bir karar vermiş. Bugünden sonra her gün bir resim çizip online olarak yayınlayacağım. Bir “zinciri kırma” hedefi koymuş kendine anlayacağınız… ve kırmamış da. 2007’den 2020’ye kadar 13,5 yıl boyunca her gün bir resim çizmiş. Bunlardan seçerek oluşturduğu kolajın adı o yüzden “ilk 5000 gün” anlamına geliyor. Enteresan bir hikaye. Ama yine de böylesine büyük bir değerlemeye nasıl ulaştığını açıklamak için yeterli değil. Çünkü bu görsellerin her birine hemen şu anda internet üzerinden siz de ulaşabilirsiniz. Kendi web sitesinde parça parça yayınlanmaya devam ediyor. Bunları indirip renkli baskısını alıp duvarınıza yapıştırabilirsiniz. Ya da böyle tek tek uğraşmak istemiyorsanız yılın sonuna doğru çıkacak kitabını alabilirsiniz. Aynı görseller internette bedava, kitap olarak basılınca da en fazla $65 ederken neden bu görsele bunun 1 milyon katından fazlasını ödeyesiniz ki? Aynı soruyu bu resim yerine şu resim için de soramaz mıydık? Mona Lisa tablosuna internetten bedavaya ulaşabiliriz. İndirip renkli baskısını alıp duvarımıza yapıştırabiliriz. Hakkında yazılmış onlarca kitabı uygun bir fiyatla satın da alabiliriz. Ama tablonun orijinalini almak isteseydik ne kadar ödemek zorunda kalırdık? Yüz milyonlarca dolar değil mi? O zaman buradaki asıl değer tablonun reprodüksiyonlarında değil. Çünkü onlardan sonsuz sayıda var. Asıl değer az olanda. Orijinal versiyonunda. Çünkü ondan sadece bir tane var. Az olan değerlidir. Bir kitabın ilk baskısından bir kaç tane kaldıysa fiziksel maliyetine göre değeri kat kat artar. Artık maddi değerinin yanı sıra manevi bir değeri de vardır. Az bulunan pullardan, oyuncaklardan, çizgi romanlardan yapılan koleksiyonları düşünün.